به نقل از «قدس آنلاین»

جهان عرب جایگاه سوریه را درک کرده است/مقاومت ازنظر قدرت پاسخگویی در بهترین وضعیت قرار دارد

تاریخ انتشار: ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۹۷۲۰۶

به گزارش قدس آنلاین به نقل از ایرنا، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در گفتگویی در خصوص آخرین تحولات مرتبط با سیاست خارجی ایران در منطقه و عرصه بین‌المللی، اظهار داشت: در موضوع سوریه ما امروز با دو پدیده مواجه هستیم؛ یک پدیده اینکه جهان عرب با یک نگرش جدید در سوریه مشغول باز کردن درها، بازگشت سوریه به اتحادیه عرب، بازگشایی سفارتخانه‌ها و برقراری همکاری‌ها در سطوح مختلف با کشور سوریه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی گفت: رهبران جهان عرب، کشورهای اسلامی و منطقه به خوبی جایگاه سوریه را درک می‌کنند، آنها می‌دانند که سوریه کشوری نیست که بتوانند آن را از معادلات منطقه‌ای حذف کنند، اما به همین نسبتی که این پدیده مثبت در سوریه شتاب گرفته، کنشگران خارجی و دشمنان سوریه از جمله آمریکایی‌ها اعمال فشارهای خود را بر مردم و دولت سوریه افزایش می‌دهند.

وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: من از مقامات سوریه در سفر اخیرم شنیدم که به طور مثال در حوزه شرق فرات در حوزه ادلب ‌نیروهای خارجی و سرویس‌های امنیتی بیگانه به دنبال بازسازی گروه‌های تروریستی جهت اعمال فشار بیشتر بر سوریه هستند. در حوزه تحریم‌های موسوم به سزار یا قیصر طرف آمریکایی به دنبال تشدید تحریم‌ها هست.

ایده ایران برای امنیت مرزهای مشترک سوریه و عراق

امیرعبداللهیان افزود: بنابراین به نظر می‌آید که این یک اتفاقی است که در مقابل با روند عادی سازی روابط جهان عرب و کشورهای منطقه با سوریه توسط دشمنان این کشور طراحی شده است.

وی ادامه داد: موضوع دیگری که در ارتباط با سوریه وجود دارد بحث مرز و امنیت مرزهای مشترک ترکیه و سوریه است، مقامات سوریه به ما گفتند از توانمندی و آمادگی لازم برخوردار هستند و تا بتوانند امنیت مرز مشترک با ترکیه را از داخل اراضی سوریه تامین کنند.

وزیر امور خارجه کشورمان بیان داشت: ما در نشستی که آخرین دور از نشست وزرای امور خارجه چهار کشور ایران، سوریه، روسیه و ترکیه در مسکو بود، ایده‌ای را مطرح کردیم و آن این بود که ترکیه و سوریه جهت خروج نیروهای نظامی ترکیه از خاک سوریه با یکدیگر توافق کنند، اما به هر حال این معادله دو طرف دارد.

امیرعبداللهیان گفت: طرف دوم معادله این هست که برای ترکیه امنیت مرزهایش از خاک سوریه مهم است که از جانب جریانات ناامن کننده منطقه تهدید نشود و این سخن درستی هست که ترکیه مطرح میکند.

وی افزود: بنابراین بر اساس ایده‌ای که ما در نشست چهارجانبه مطرح کردیم سوریه و ترکیه با یکدیگر توافق کردند که اولاً ترکیه متعهد می‌شود نیروهای نظامی خود را از خاک سوریه خارج کند و دوم اینکه سوریه متعهد می‌شود با استقرار نیروهای نظامی خود در مرز مانع از هرگونه تعرض علیه امنیت اراضی ترکیه شود و ایران و روسیه هم به عنوان ضامن در این موضوع بتوانند به ایفای نقش بپردازند.

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران تصریح کرد: ما به دنبال این هستیم که با مشورت با برادران ترکیه‌ای خود ببینیم که چه راه‌هایی وجود دارد که در راستای رفع نگرانی ترکیه و حفظ تمامیت ارضی سوریه بتوانیم به مرزهای آرام بین ترکیه و سوریه دست پیدا کنیم.

توجه به محور مقاومت؛ سیاست اصولی نظام جمهوری اسلامی ایران

امیرعبداللهیان اظهارکرد: برخی رسانه‌ها به این موضوع پرداختند که آمریکا به دنبال اقدام نظامی برای بستن مرز بوکمال هست، بررسی‌هایی که ما انجام دادیم حاکی از این است که روی زمین نقل و انتقال و اتفاقاتی نیفتاده که بخواهد تحقق این دیدگاه را تایید کند.

وی ادامه داد: اما اینکه آیا واقعاً آمریکایی‌ها به دنبال قطع خطوط مواصلاتی در این منطقه هستند یا نیستند باید گفت که آمریکا از گذشته به دنبال قطع این خطوط مواصلاتی بود، فراموش نمی‌کنیم زمانی که عراق و سوریه در عملیات مبارزه با داعش بودند، ابزار داعش در اختیار سرویس‌های امنیتی آمریکا جهت بستن بوکمال قرار داشت.

وزیر امور خارجه ایران بیان کرد: در واقع یک زمانی نیروهای آمریکایی فشار زیادی آوردند تا این مرز بسته بماند، اما با طراحی که در راستای منافع مشترک سوریه و عراق انجام شد این مرز بازگشایی شد. این مرز به معنای واقعی مرز دوستی و همکاری‌های اقتصادی میان دو طرف است.

امیرعبداللهیان افزود: امروز زمانی نیست که یک طرفی بتواند مرزها و مسیرهای مواصلاتی بین کشورها را مسدود کند. این بحث هم در خصوص کریدور زنگزور مطرح شد، در آن موضوع ما به یک مرحله‌ای رسیدیم که احساس کردیم طراحی‌های در منطقه قفقاز در حال شکل گیری است که مسیر تاریخی ایران به سمت ارمنستان و بالعکس در حال مسدود شدن است و اعلام کردیم که اجازه نخواهیم داد که مسیر تاریخی ایران با این منطقه از قفقاز بخواهد تحت تاثیر طرح‌های دیگر مسدود یا دچار محدودیت‌هایی شود.

وی با بیان اینکه این موضوع در خصوص سوریه و عراق هم صدق پیدا می‌کند، گفت: تا این لحظه ما تاییدی مبنی بر نقل و انتقالات فیزیکی با هدف بستن مرز بوکمال از سوی طرف آمریکایی را مشاهده نکردیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران اظهار داشت: اما اینکه آیا آمریکایی‌ها چنین نیتی دارند، بله آنها قبلاً همچنین اقدامی را انجام دادند و اینکه آیا اگر آنها چنین فرصتی را داشته باشند این کار را انجام خواهند داد یا خیر باید منتظر تحولات بعدی ماند، اما عراق و سوریه چنین اجازه‌ای را به هیچ طرفی نخواهند داد.

امیرعبداللهیان گفت: توجه به محور مقاومت سیاست اصولی نظام جمهوری اسلامی ایران است و این موضوع در راستای دفاع از مظلومین، مستضعفین و کمک به ثبات و امنیت منطقه همواره مورد تایید ما هست.

هیچ پهپادی برای به کارگیری در جنگ به روس‌ها نداده‌ایم

وی افزود: در آخرین تماسم با آقای جوزف بورل، ایشان ادعا کرد که می‌گویند روسیه از پهپادهای ایران در اوکراین استفاده می‌کند و من به ایشان گفتم که این حرف بی‌ اساس را آنقدر تکرار نکنید، مواضع ما در این خصوص کاملاً روشن است و با هیچ طرفی در اعلام مواضع و اعمال سیاست خارجی خود تعارف نداریم.

وزیر امور خارجه کشورمان بیان داشت: ما در موضوع اوکراین از ابتدا گفتیم که هیچ پهپادی را برای به کارگیری در جنگ به روس‌ها نداده‌ایم، اما در موضوع مقاومت فلسطینی و لبنانی علی رغم پیامدها و تبعاتی که برای ما دارد به صراحت اعلام کرده و می‌کنیم که ما در کنار مقاومت قرار داریم.

امیرعبداللهیان ادامه داد: تعامل با شرق و غرب عالم با نگاه تامین منافع ملی و نه شرقی و نه غربی با نگاه به استقلال سیاسی خود در دستور کار قرار داریم اما مقاومت از ابعاد مهم در سیاست خارجی ما به حساب می‌آید.

وی بیان کرد: وقتی از مقاومت صحبت می‌کنیم یعنی مقاومت در مقابل جاه طلبی‌ها و تجاوزات رژیم صهیونیستی، مقاومت در مقابل طراحی‌های گروهک‌های تروریستی در منطقه و حمایت از مقاومت یعنی حمایت از امنیت ثبات و صلح در منطقه.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان گفت: در سفر اخیراً به لبنان این فرصت را داشتیم که دیداری هم به صورت سه جانبه با رهبران هسته مقاومت دیداری داشته باشیم و هم دیداری رو جداگانه با جناب سید حسن نصرالله داشتیم.

هیاهوی رژیم صهیونیستی از ترس و استیصال است

امیرعبداللهیان ادامه داد: نکته جالبی که هم از زبان رهبران مقاومت فلسطین و هم از بیان دبیرکل حزب الله لبنان شنیدم این بود که در بهترین وضعیت هم به لحاظ روحیه توانمندی و پاسخگویی قرار دارند، لذا این هیاهوهایی که مقامات رژیم صهیونیستی دارند بیش از آن چه که از سر و توانمندی باشد از سر ترس ضعف و نگرانی صهیونیست‌ها هست.

وی افزود: همه دیدند که مردم لیبی در خصوص یک ملاقات چه واکنشی نشان دادند، این واقعیت مقاومت در مقابل صهیونیست‌ها در منطقه است.

وزیر امور خارجه کشورمان اظهارکرد: در همین حد که برخی اندک کشورها تلاش کردند که روابط خود با رژیم صهیونیستی را عادی کنند شاهد هستیم که رژیم صهیونیستی حاکمیت آن کشورها را نادیده گرفته است. دستگاه‌های امنیتی ما مستندات دقیقی دارند که رژیم صهیونیستی حاکمیت این کشورها را نادیده گرفته و بدون اطلاع آنها اقداماتی را علیه امنیت منطقه انجام می‌دهند.

امیرعبداللهیان گفت: مستنداتی را در این خصوص دستگاه‌های امنیتی ما به برخی مقامات ذیربط از کشورهای منطقه ارائه دادند. بنابراین اینکه تصور بشود عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی آورده‌ای برای جهان اسلام و کشورهای منطقه به همراه دارد چنین چیزی به دور از حقیقت است.

ایده سلطان عمان را مد نظر قرار داریم

وی بیان کرد: اگر به فرض محال روزی همه کشورهای عربی و اسلامی هم بخواهند به سمت عادی‌سازی با رژیم جعلی و تجاوزگر صهیونیستی بروند، جمهوری اسلامی ایران با قدرت از اصول خودش در دفاع از مقاومت در منطقه دست بر نخواهد داشت. حمایت از مقاومت یعنی تضمین منطقه‌ای که ما هم به عنوان ایران در این منطقه زندگی می‌کنیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در پایان خاطرنشان کرد: ایده‌ای که سلطان عمان مطرح کرده است این بود که چگونه همه طرف‌ها می‌توانند به تعهداتشان در برجام برگردند، ما در مسیر دیپلماسی ایده‌ای سلطان را مورد توجه قرار دادیم و اگر به نقطه‌ای برسیم که قابل نتیجه‌گیری و جمع‌بندی باشد حتماً اطلاع رسانی خواهیم کرد.

منبع: خبرگزاری ایرنا

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: اوکراین برجام جمهوری اسلامی ایران جوزف بورل گروه تروریستی داعش سید حسن نصرالله ایالات متحده آمریکا اتحادیه عرب امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان رئیس دستگاه دیپلماسی رژیم صهیونیستی امنیت مرز جهان عرب ایده ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۹۷۲۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حذف عملی ایران از کریدورهای تجاری

در خبرها آمده‌ که اولین قطار ترانزیتی افغانستان‌-ترکیه از اول اردیبهشت در مسیر ایران متوقف شده‌ است. این قطار که حامل سنگ کالک است، قرار بود اولین قطاری باشد که بعد از تکمیل راه‌آهن خواف-هرات در تابستان گذشته از این محور راهی ترکیه شود. درباره علت این اتفاق، اگرچه گمان‌هایی وجود دارد، اما رسما توضیحی داده نشده‌ است. این اتفاق در بستر آنچه‌ به «تقابل کریدورهای تجاری» شهرت یافته، درخور توجه است. با وجود اینکه به لحاظ ژئوپلیتیک و دسترسی، ایران محوری‌ترین موقعیت را در محل اتصال سه قاره جهان دارد و می‌توانست قلب ترانزیت جهان باشد، اما حضور ایران در هفت مسیری که در یکی، دو دهه اخیر برای اتصال شرق و غرب و شمال و جنوب عالم مدنظر بوده، بسیار اندک است و تقریبا همه آنها ایران را دور می‌زنند. در مسیر جاده ابریشم چین-اروپا، عمدتا استفاده از مسیر دریایی ایران در خزر مدنظر است. کریدور شمال-جنوب که قرار است از ایران بگذرد، همچنان با مشکل عدم تکمیل دو خط‌ آهن چابهار-زاهدان و رشت-آستارا مواجه است. این در حالی است که برای مثال، ترکیه بخش اصلی در شش مسیر است و تنها در مسیر دریایی جاده ابریشم چین به اروپا نام ترکیه دیده نمی‌شود.

حذف عملی ایران از کریدورهای تجاری با وجود نزدیک‌تر و ارزان‌تر بودن ترانزیت از طریق ایران، تنها یکی از نمونه‌هایی است که حکایت از بلااستفاده‌ماندن موقعیت ژئوپلیتیک کشور دارد. در حوزه‌های دیگر نیز، به‌ویژه در خلیج فارس، مزیت‌های ژئوپلیتیک ایران در حال رنگ‌باختن است. رابرت کاپلان در کتاب مرجعش (the Revenge of Geography)‌ از موقعیت «محوری» ایران در خاورمیانه می‌گوید و تأکید می‌کند که «امتیاز موقعیت مکانی ایران در جنوب هارتلند مکیندر و داخل ریملند سپایکمن مهم‌تر از هر عامل دیگری است». ایران بر سر راه شرق و غرب و رابط طبیعی بین آسیای میانه، شبه‌قاره هند و خاورمیانه است. دامنه‌های غربی رشته‌کوه‌های زاگرس بر بین‌النهرین مسلط است. ایران بالقوه دارای بیشترین نفوذ طبیعی بر آسیای میانه و قفقاز است. کاپلان توجه می‌دهد که تمام نفت خاورمیانه بزرگ، یا در جنوب ایران است یا در شمال ایران و ایران در بهترین موقعیت برای ترانزیت نفت و اشراف بر مسیرهای انتقال آن قرار دارد. موقعیت ایران و فلات ایران به‌عنوان «قلعه خاور نزدیک» به ایران امکان داد تا نخستین امپراتوری جهان را بنا نهد و در مقاطعی هم‌زمان در آتن و آسیای میانه حضور داشته باشد. ایران برخلاف بسیاری از کشورهای خاورمیانه، کشوری بی‌تاریخ و مصنوعی نیست و سابقه مستمر ملت-دولت‌سازی ایران بیش از هر دولت دیگری در منطقه است. به لحاظ جغرافیای فرهنگی، ایران در طول تاریخ خود همیشه جذابیت تمدنی داشته و از اروپای شرقی تا بغداد و تا کلکته به نوعی قلمرو فرهنگ فارسی بوده‌ است.

ایران از مزیت‌های ژئوپلیتیک بی‌نظیری نیز در خلیج فارس برخوردار است. چهار جزیره ایرانی در نوار شمالی تنگه هرمز، اشراف ایران بر این آبراه حیاتی را تأمین می‌کنند. ایران بیشترین ساحل را در خلیج فارس دارد، آب در جوار سواحل ایران بیشترین عمق را دارد و خطوط تفکیک تردد دریایی ناچارا از مجاورت شش جزیره ایرانی در خروجی غربی تنگه هرمز می‌گذرند. ضمن اینکه ایران با بیش از ۵۰۰ کیلومتر مرز با دریای عمان و دریای عرب و وجود بندر چابهار، بهترین انتخاب برای دسترسی آسیای مرکزی به دریای آزاد است.

اما مزیت‌های ژئوپلیتیک می‌تواند پایدار و همیشگی نباشد. تحولات تکنولوژیک مانند دریانوردی، سلاح‌های موشکی و هسته‌ای، تغییر صف‌بندی قوا در منطقه‌ و جهان، رونق یافتن و متروک‌شدن مسیرهای ارتباطی، افزایش یا کاهش استفاده از برخی منابع طبیعی، شکل‌گیری و فروپاشی ائتلاف‌ها و... بر موقعیت ژئوپلیتیک کشورها تأثیر دارند. بنابراین‌ اگرچه جغرافیای مناطق تقریبا ثابت است، اما مزیت‌ها و معضلات ژئوپلیتیک تحت تأثیر تعامل بین جغرافیا، تصمیمات دولت‌ها و پیشرفت فناوری می‌توانند متحول شوند. مزیت‌های ژئوپلیتیک ایران اکنون به دو دلیل با تهدیدات جدی مواجه است: ۱- بی‌توجهی دولت ایران به کاهش مستمر اهمیت عوامل ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک و اهمیت یافتن فزاینده عوامل ژئواکونومیک و ۲- فقدان عمل‌گرایی و انعطاف‌پذیری لازم برای تطبیق خود با تحولات اثرگذار بر نظم ژئوپلیتیک در منطقه و جهان.

دورخوردن ایران توسط کریدورهای تجاری و لوله‌های نفت و گاز، توسعه کرانه‌های جنوبی خلیج فارس در قیاس با عقب‌ماندگی کرانه‌های ایران، احتمال اتصال جاده‌ای ترکیه با آسیای میانه از طریق دالان زنگزور که از زمان صفویه خط قرمز ایران بوده و... می‌توانند آثار سوء ماندگاری بر ژئوپلیتیک ایران داشته باشند. مشکل در انتقال سنگ معدنی افغانستان به ترکیه از طریق ایران، در صورت ادامه می‌تواند افغانستان را نیز متوجه مسیر ترکمنستان آذربایجان کند. تأخیر در تکمیل راه‌آهن چابهار-زاهدان و رشت-آستارا که موجب تعلیق کریدور شمال-جنوب از طریق ایران است، نمونه دیگری از نقش دولت در زائل‌کردن مزیت‌های ژئوپلیتیک است. ضمن اینکه اثرات سوء مشکلات مزمنی مانند ادامه تحریم‌ها و سیاست خارجی ناکارآمد بیشتر است. تصمیمات درست سیاسی می‌توانند بر مزیت‌های ژئوپلیتیک بیفزایند و از معضلات ژئوپلیتیک بکاهند. ایران به خاطر قرارداشتن در منطقه‌ای که دوستان فرهنگی و مذهبی ذاتی ندارد، باید سیاست خارجی ملی‌گرایانه، عمل‌گرایانه و غیرایدئولوژیک داشته باشد، در غیر این صورت تنها می‌ماند.

*منتشر شده در شرق

۳۱۱۳۱۱

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901351